Gebelik bir yumurtanın döllenmesi ile başlar. Normalde, döllenen yumurta rahmin içerisinde endometriyuma tutunur ve burada gelişmeye başlar. Dış gebelik veya ektopik gebelik, yumurtanın rahim dışında herhangi bir yere tutunması ile gerçekleşir.
Dış gebelik genellikle yumurtaları yumurtalıklardan rahme taşıyan fallop tüpünde meydana gelir. Bu tip dış gebeliğe tubal gebelik denir. Bazen, yumurtalık, karın boşluğu veya vajinaya bağlanan uterusun alt kısmı (serviks) gibi vücudun diğer bölgelerinde de ektopik gebelik meydana gelir.
Dış gebelik normal şekilde ilerleyemez. Döllenmiş yumurta hayatta kalamaz ve büyüyen doku tedavi edilmezse annenin hayatını tehdit eden kanamalara neden olabilir.
Tubal gebelik - en yaygın dış gebelik türü — Döllenmiş bir yumurta, genellikle fallop tüpünün iltihaplanma nedeniyle hasar görmesi veya şekilsiz olması nedeniyle rahme giderken sıkıştığında olur. Hormonal dengesizlikler veya döllenmiş yumurtanın anormal gelişimi de rol oynayabilir.
İlk başta herhangi bir belirti fark etmeyebilirsiniz. Bununla birlikte, dış gebeliği olan bazı kadınlarda, adet gecikmesi, meme hassasiyeti ve mide bulantısı gibi olağan erken gebelik belirtileri veya semptomları vardır.
Hamilelik testi yaparsanız, sonuç pozitif olacaktır. Yine de, dış gebelik normal şekilde devam edemez. Döllenen yumurta uygun olmayan yerde büyüdükçe belirti ve bulgular daha belirgin hale gelir.
Genellikle dış gebeliğin ilk uyarı işaretleri hafif vajinal kanama ve pelvik ağrıdır. Fallop tüpünden kan sızarsa, omuz ağrısı veya bağırsak hareketi yapma dürtüsü hissedebilirsiniz. Spesifik semptomlarınız, kanın nerede toplandığına ve hangi sinirlerin tahriş olduğuna bağlıdır.
Döllenmiş yumurta fallop tüpünde büyümeye devam ederse tüpün yırtılmasına neden olabilir. Karın içinde ağır kanama olması muhtemeldir. Hayatı tehdit eden bu olayın belirtileri arasında aşırı baş dönmesi, bayılma ve şok yer alır.
Dış gebelik belirtileri veya semptomlarınız varsa acil tıbbi yardım alın:
Dış gebelik geçirme olasılığınızı artıran bazı şeyler şunlardır:
Dış gebelik, fallop tüpünüzün patlamasına neden olabilir. Tedavi edilmediğinde, yırtılan tüp hayatı tehdit eden kanamaya neden olabilir.
Dış gebeliği önlemenin bir yolu yoktur, ancak riskinizi azaltmanın bazı yolları şunlardır:
Embriyo rahim dışında yaşayamaz, bu nedenle tüm dış gebelikler sonlandırılmalıdır. Eskiden dış gebeliği olan kadınların yaklaşık %90'ının ameliyat olması gerekiyordu. Günümüzde ameliyat sayısı çok daha düşük ve daha birçok dış gebeliğin ilerlemesi, ilaçlarla engelleniyor.
Dış gebelik teşhisi konulursa, doktorunuzun bunu nasıl tedavi edeceği, gebeliğin ne kadar ilerlediğine, embriyonun nerede olduğuna ve belirtilerinizin ne kadar şiddetli olduğuna bağlıdır.
Erken bir ektopik gebelik ilaçla tedavi edilebilir. Vücudunuzun hamileyken ürettiği bir hormon olan ve fallop tüpüne herhangi bir zarar vermeyen hCG seviyeniz düşükse, doktorunuz size, hücrelerin büyümesini durduran bir ilaç enjeksiyonu yapabilir.
Bu ilaçların mide bulantısı, kusma, baş dönmesi, ishal, stomatit (ağız ve dudak ülseri) ve ilacın kullanımındna bir kaç gün sonra gözüken karın ağrısı gibi yan etkileri vardır.
Doktorunuz, sıfıra düştüğünden emin olmak için birkaç hafta sonra hCG seviyenizi kontrol edecektir. Bazı durumlarda tek bir enjeksiyon işe yarayabilir, ancak hCG seviyeniz gerektiği gibi düşmezse, tekrar ilaç kullanmanız gerekebilir.
İlaç tedavisi işe yaramazsa, sonraki adım ameliyattır. Aynı zamanda yüksek hCG düzeyleri, şiddetli semptomları ve rüptüre veya hasar görmüş fallop tüpleri olan kadınlar için de ameliyat tek seçenektir.
Çok küçük bir kesi ve küçük bir kamera içeren laparoskopik cerrahiniz olabilir. Cerrahlar daha büyük bir kesi ile ameliyat yapmak yerine bu yöntemi kullanmayı tercih ederler. Ancak bazen bu mümkün olmayabilir, özellikle de acil bir ameliyat ise. Tüpünüz yırtılmışsa veya ciddi şekilde hasar görmüşse, cerrahlar fallop tüpünüzü çıkarmak zorunda kalabilir. Bazen, hasar minimum ise tüp kurtarılabilir. Ameliyattan sonra doktorlarınız, gebeliğin uygun şekilde sonlandığından emin olmak için ilaç tedavisinde olduğu gibi hCG seviyenizi izleyecektir.
Ektopik bir gebelik geçirdikten sonra, muhtemelen doktorunuz için bir sürü sorunuz olacaktır. Bunlardan biri de muhtemelen tekrar gebe kalıp kalamayacağınızdır. Ve eğer gebe kalabilirseniz, dış gebelik yaşama ihtimaliniz öncekinden daha mı yüksek?
Bu soruların her ikisine de kolay cevap evet: Dış gebelikten sonra da sağlıklı bir bebek doğurabilirsiniz. Ve evet, başka bir ektopik gebelik yaşama ihtimaliniz biraz daha yüksek.
Ancak her kadın için tek bir cevap vermenin imkansız olduğu birçok konu var. Çoğu, ektopik hamileliğinizin neden olduğuna ve nasıl çözüldüğüne bağlıdır. Ayrıca kısırlık geçmişinizi ve ektopik gebelik için diğer risk faktörlerini de göz önünde bulundurmalısınız.
Dış gebelikten sonra, bunun tekrar olma olasılığı %10 civarındadır. Bu nedenle, düşünülmesi gereken önemli bir konu, önceki ektopik hamileliğinizin nedenidir. Tıbbi geçmişiniz gelecekteki gebeliklerde büyük rol oynayacaktır.
İnfertilite öyküsü, tekrar hamile kalma şansınız üzerinde en büyük etki olacaktır - ve ne yazık ki, başka bir dış gebelik şansını da artırabilir..
Atipik bir fallop tüpünüz varsa veya ameliyattan veya cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyondan kaynaklanan yara izi varsa, hamile kalmanız (ve kalmanız) muhtemelen daha zor olacaktır.
Sigara içmek ektopik gebelik şansınızı daha da artırır. Yaşınız da önemli. Ektopik gebeliklerin çoğu, 30'lu yaşların sonlarında ve 40'lı yaşların başında kadınlarda görülür.
Tekrar gebe kalmayı denemeden önce ne kadar beklemeniz gerektiği konusunda da mutlaka doktorunuzla konuşun. Bazı uzmanlar, vücudunuzun iyileşmek için zamana sahip olması için kendinize en az 3 ay vermenizi önerir.
Kesin olan bir şey var: hamile kalırsanız yüksek risk kategorisinde olacaksınız. Doktorunuz her şeyin yolunda gittiğinden emin olmak için en başından itibaren sizi yakından takip edecektir.
Yayınlanma tarihi: 22 Mart 2021 Pazartesi