Epidural Doğum Nedir? Ağrısız Doğum Mümkün Mü?

Epidural doğum nedir? Epidural doğumun faydaları ve riskleri nelerdir? Doğum yapmak güzel bir deneyimdir ancak beklenen ağrı ve rahatsızlık nedeniyle bazı kadınları endişelendirebiliyor. Bu yüzden pek çok kadın daha rahat bir doğum için epidural (ağrı kesici ilaç) almayı tercih ederken, birçoğu da “doğal” yani ilaçsız doğumu seçiyor. İlaçlı doğumların ve epiduralin yan etkileri konusunda ise endişe artıyor. Sizin ve bebeğinizin sağlığı için en uygun doğum yöntemini doktorunuzla tartışmalısınız.

Epidural doğumda, belirli bir bölge yani vücudun alt kısmı ağrıyı azaltmak için ilaçla uyuşturulur. Epidural, ağrı uyarılarını doğum kanalından beyne taşıyan sinirleri uyuşturur. Şiddetli doğum sancısı ve ağrı hissetmemek için birçok kadın bu yöntemi ister. Uzun veya özellikle ağrılı bir doğum geçiren kadınlar için faydalı olabilir. Epidural işlem hem vajinal doğumda hem de sezaryen doğumda uygulanabiliyor.

Epidural nasıl uygulanır?

Bir epiduralin uygulanması yaklaşık 10 dakika ve etki etmesi ek 10 ila 15 dakika sürer. Omurga yoluyla bir tüp aracılığı ile vücuda ilaç verilir. Epidurali, anestezi uzmanları verir, bu da işlemin hastanede yapılması gerektiğini gösteriyor. Epidural sonrası bacaklarınızı ne kadar hareket ettirebileceğiniz, kullanılan lokal anesteziye bağlı olarak değişir. Bazı hastaneler "mobil" epidural uyguladığı için doğumdan sonra dolaşabiliyorsunuz. Bununla birlikte, işlem sırasında bebeğin kalp atış hızının uzaktan (telemetri ile) izlenmesi gereklidir ve birçok hastanede bunu yapacak donanım bulunmuyor. Doktorunuza, hastanenizde mobil epidural olup olmadığını sormalısınız.

Peki işlem hangi bölgeye nasıl yapılır? İntravenöz (IV) sıvılar, aktif doğum eylemi başlamadan önce ve epiduralin yerleştirilmesinden önce verilmeye başlanır. Doğum sancısı ve doğum boyunca 1-2 litre IV sıvı almanız gerekecektir. Sol tarafınıza doğru uzanırken veya otururken sırtınızı kamburlaştırmanız ve hareketsiz kalmanız istenecek. Bu pozisyon, problemleri önlemek ve epidural etkinliği artırmak için hayati önem taşır. Enfeksiyon olasılığını en aza indirmek için sırtınızın orta kısmının bel bölgesini silmek için antiseptik bir solüsyon kullanılacaktır. Sırtınızdaki küçük bir bölgeye, uyuşturmak için lokal anestezik enjekte edilecek. Daha sonra alt sırtta omuriliği çevreleyen uyuşmuş alana bir iğne yerleştirilir. Bundan sonra, küçük bir tüp veya kateter iğnenin içinden epidural boşluğa geçirilir. İğne daha sonra dikkatlice çıkarılır ve kateter periyodik enjeksiyonlar veya sürekli infüzyon yoluyla ilaç sağlamak için yerinde bırakır. Kateter, kaymasını önlemek için arkaya bantlanır.

Epidural doğumun faydaları ve riskleri

Epiduralin en büyük yararı, ağrısız doğum sağlamasıdır. Buna rağmen halen kasılmalar hissedebilirsiniz ancak ağrı önemli ölçüde azalır. Bebeğin rahimden cerrahi müdahaleyle çıkarıldığı sezaryen doğumda ağrıyı azaltmak için de epidural gereklidir. Sezaryen doğumlarda kimi zaman ise genel anestezi uygulanarak anne uyutulur.

Ulusal Sağlık Enstitüleri (NIH), 1997'den 2008'e kadar sezaryen doğumlarının sayısında yüzde 72'lik bir artış olduğunu bildirmektedir, bu da epiduralların kalıcı popülaritesini açıklayabilir.

Sezaryen doğumlar kimi zaman isteğe bağlı olsa da çoğunlukla vajinal doğum gerçekleştirilemezse gerekli görülür. Sezaryen sonrası vajinal doğum mümkündür ancak kimi kadınlar sezaryenden sonra vajinal doğum yapamaz.

Epidural doğumun yol açtığı risklere gelecek olursak, bunlar arasında aşağıdakiler bulunur;

• Epiduraller kan basıncınızın aniden düşmesine neden olabilir. Bu nedenle, bebeğinize yeterli kan akışını sağlamaya yardımcı olmak için kan basıncınız rutin olarak kontrol edilecektir. Kan basıncında ani bir düşüş varsa, IV sıvılar, ilaçlar ve oksijen ile tedavi edilmeniz gerekebilir.
• Omurilik sıvısı sızıntısının neden olduğu şiddetli bir baş ağrısı yaşayabilirsiniz. Kadınların yüzde 1'den azı bu yan etkiyi yaşar.
• Epidural uygulandıktan sonra, yattığınız tarafı değiştirmeniz ve fetal kalp atış hızındaki değişiklikler için sürekli izlenmeniz gerekecektir. Tek pozisyonda yatmak bazen doğum eyleminin yavaşlamasına veya durmasına neden olabilir.
• Titreme, kulak çınlaması, sırt ağrısı, iğnenin sokulduğu yerde ağrı, ateş, nefes almada zorluk, mide bulantısı veya idrara çıkma zorluğu olası yan etkilerdir.
• Epidural ıkınmayı zorlaştırdığı için forseps veya sezaryen gibi ek müdahaleler gerekebilir. Doğum planınızı oluştururken bu gibi durumlarda doktorunuzun genellikle hangi müdahaleyi kullandığını konuşun.
• Doğumdan birkaç saat sonra vücudunuzun alt yarısını uyuşmuş hissedebilirsiniz. Yardımla yürümeye ihtiyacınız olabilir. Nadiren kateterin yerleştirildiği alanda kalıcı sinir hasarı oluşabilir.
• Epidural doğum sırasında anne doğumun tüm unsurlarını hissedemediği için, eğer vajinal doğumsa yırtılma riski gibi sorunlar artabilir. Sezaryen doğumlardaki riskler için çoğunlukla epidurallarla alakalı değildir, çünkü sezaryen bir çeşit ameliyattır ve ameliyatlar uzun iyileşme süresi gerektiren, enfeksiyon riskinin daha yüksek olduğu işlemlerdir.

Bu tür riskler mevcut olsa da nadir görüldüklerini belirtmek önemli.